„Moda jest sztuką bardziej, niż sztuka jest sztuką”
Andy Warhol
Pierwsi ludzie nosili ubrania ze skóry zwierząt. Przede wszystkim miały ich chronić przed zimnem. Później pojawiły się inne materiały (len, bawełna itp.), a odzież stała się również sposobem wyrażania swojej kultury. Ludzie poprzez ubrania podkreślali swój status społeczny lub po prostu chcieli się wyróżniać. Moda wyrosła z potrzeby, a urosła do miana sztuki.
Moda i sztuka przenikają się nawzajem, są wręcz ze sobą połączone. Projektanci często inspirują się dziełami artystów sztuk plastycznych. W 1965 r. francuski projektant mody Yves Saint Laurent, zaprezentował kolekcję „Mondrian”, inspirowaną dziełami modernistycznych artystów. Sześć sukienek z kolekcji było zainspirowanych obrazami holenderskiego malarza – Piet’a Mondriana. Sukienki posiadały wzór składający się z czarnych linii, które tworzyły kwadratowe i prostokątne płaszczyzny, w kolorze bieli i barw podstawowych, czyli czerwieni, żółci oraz niebieskiego. Sukienka szybko stała się hitem i przeszła do historii mody, jako jedna z najbardziej kultowych kreacji.
Sukienki z kolekcji „Mondrian”, można zobaczyć w kilku największych muzeach na całym świecie, między innymi w V&A Museum w Londynie czy Metropolitan Museum of Art w Nowym Jorku. Powstają także muzea poświęcone wyłącznie modzie, upamiętniające dzieła największych kreatorów, którzy znacząco wpłynęli na to jak się dzisiaj ubieramy. Zaczynając od Muzeum Yves Saint Laurent w Marakeszu, Gucci Garden we Florencji, aż po La Galerie Dior w Paryżu. To ostatnie udało się odwiedzić naszej redakcji. Zapraszamy na wirtualny spacer.
@pragaaz
Z każdym sezonem na wybiegach prezentowane są ubrania, które są efektem długiego procesu twórczego. Za powstaniem kolekcji, stoi nie tylko projektant, ale również technologowie, krawcy – to oni są odpowiedzialni za urzeczywistnienie wizji projektanta. Dzięki wspólnej pracy mnóstwa osób, powstaje szereg kreacji, które są inspiracją dla ulicy. Na bazie kolekcji modowych największych domów mody, rodzą się trendy. Oczywiście trendy ewoluują i są dostosowane do indywidualnych potrzeb, ale to największe marki nadają kurs.
„Podejrzewam, że dla każdego z twórców, czy to malarza, czy architekta już samo dokonane dzieło nie jest interesujące, najbardziej interesujący (…) jest proces twórczy”.
Kamil Hala, wrocławski projektant
Poprzez szybki i stały rozwój fast fashion, coraz rzadziej na ulicy widzimy jedyne w swoim rodzaju i niepowtarzalne elementy ubioru, a częściej są to powtarzające się wzory i kroje, zazwyczaj z „sieciówek”. Dzieje się tak również, ponieważ niektórych kreacji od projektantów, nie da się przenieść „na ulicę”. Podczas Tygodnia Mody, odbywającego się w największych miastach na świecie, na wybiegach prezentowane są stroje, wyjęte jak ze snu. Zaskakują one swoimi zdobieniami, fakturami czy konstrukcją. Dlatego nierzadko traktowane są one jak prawdziwe dzieła sztuki.
W Polsce również pojawia się coraz więcej projektantów mody, którzy mogą pochwalić się światowymi sukcesami. Od Magdy Butrym, której projekty noszą takie gwiazdy jak Hailey Bieber czy Kim Kardashian, aż po Sarę Boruc i jej markę The Mannei. Wrocławski projektant, Kamil Hala (@kamilhala_), ma także coraz szersze grono wielbicielek, a świat mody otwiera przed nim swoje drzwi. Jest absolwentem Wyższej Szkoły Sztuki i Projektowania w Łodzi i od 10 lat projektantem sukni ślubnych oraz wieczorowych. Jego kreacje są odzwierciedleniem luksusu oraz piękna.
KAMIL HALA, WROCŁAWSKI PROJEKTANT „CZY MODA JEST SZTUKĄ?”
KAMIL HALA, WROCŁAWSKI PROJEKTANT „CO MNIE INSPIRUJE?”
KAMIL HALA, WROCŁAWSKI PROJEKTANT O PROCESIE TWÓRCZYM
Martyna, studentka Szkoły Artystycznego Projektowania Ubioru w Krakowie opowiedziała nam między innymi o tym jak wygląda nauka projektowania ubioru w Polsce oraz jakie są szanse dla młodych projektantów.
Czym dla Ciebie jest moda?
Tu nie będę oryginalna, ponieważ jak dla większości z nas moda jest narzędziem do wyrażania siebie. Jest również swego rodzaju łącznikiem między mną a otoczeniem. Mogę śmiało stwierdzić, że moda to moje życie, ponieważ jest ze mną praktycznie na każdym kroku. Studiuje projektowanie ubioru, więc dużo czasu poświęcam na projektowanie i tworzenie ciuchów. Uwielbiam analizować stylizacje na pokazach mody, galach i innych tego typu imprezach, nie wspomnę o tym, że godzinami przesiaduje w garderobie i tworzę stylizacje. Działa to na mnie bardzo relaksująco, tak samo zakupy.
Czy widzisz podobieństwa w modzie i sztuce?
Moda i sztuka mają ze sobą wiele wspólnego. Tak samo moda jak i sztuka, ciągle przekraczają granicę i odkrywają przed nami to, co dotąd nam nieznane. Tworzą ze sobą niezwykle udany związek. Wzajemnie karmią się kreatywnie i napędzają do działania i rozwoju. Tak samo jak rzeźby i obrazy, ubrania również prowokują nas do przemyśleń i dyskusji, stwarzają szerokie pole do interpretacji. Projektanci coraz chętniej czerpią inspiracje ze sztuki, często zdarza się, że interpretują tylko dane fragmenty, techniki i ich wykonanie. Kreatorzy mody łączą ze sobą motywy, nurty i epoki, co według mnie czyni ich artystami. Wspaniały duet stworzyli ze sobą Elsa Schiaparelli z Salvadorem Dalim, jednak nie oni jedyni zachwycili świat swoimi dziełami. Wielkie poruszenie wywołały również suknie Christobala Balenciagi, inspirowane obrazem El Greco. Yves Saint Laurent również oddał cześć twórczości Pieta Mondriana. Wiele kreacji zdecydowanie nie nadaje się do użytku dnia codziennego, jednak mimo to, tak samo jak różne dzieła sztuki cieszą nasze oko, budzą w nas zachwyt, pobudzają wyobraźnię, skłaniają do głębszych przemyśleń i zachwycają nas swoją bogatą ornamentyką, strukturami i oryginalnością.
Jak wygląda studiowanie ubioru w Polsce?
Jak wygląda studiowanie ubioru w Polsce? Z pewnością nie jest to tak rozpowszechniona dziedzina jak w innych krajach. Stąd też jest mały wybór uczelni na których będziemy mogli studiować taki kierunek. Mimo to cieszę się, że poszłam w tym kierunku, ponieważ początkowo nie brałam pod uwagę jakiegokolwiek kierunku artystycznego. Głównie dlatego, że w Polsce nie ma zbyt wielu możliwości w kwestii kształcenia się w tym kierunku. Zdecydowanie musiałam wiele nauczyć się sama, np. szycia. Ta umiejętność była mi potrzebna na studiach, a niestety zauważam znaczny zanik takich zawodów jak np. krawiec. Bez nich niestety nic nie stworzymy. Moja uczelnia ma dosyć wysokie wymagania, co ciągnęło mnie w górę i skłaniało do rozwoju. Mam nadzieję, że z czasem pojawi się więcej uczelni czy szkół, które stworzą możliwości nauki szycia, konstrukcji, bo są one bardzo potrzebne, aby później zająć się projektowaniem. Projektowanie to nie tylko rysowanie ubrań, ale też właśnie konstruowanie i funkcjonalność. Oprócz ładnego wyglądu musimy stworzyć coś, co da się założyć i jest funkcjonalne, dlatego tak ważna jest umiejętność szycia. Gdybym drugi raz miała stanąć przed decyzją jaki kierunek wybrać, bez wahania wybrałabym znów projektowanie.
Jakie są możliwości i szanse dla młodego, początkującego projektanta w Polsce?
Ciężko mi na ten moment cokolwiek powiedzieć na ten temat, ponieważ sama jeszcze nie jestem w tym temacie jakkolwiek doświadczona. Sama jestem ciekawa jak potoczą się moje dalsze losy, jednak sugerując się osiągnięciami starszych kolegów z mojej uczelni, możliwości jest sporo. Można założyć własną markę modową, zostać stylistą lub dyrektorem kreatywnym danej marki. W Polsce mamy dużo zdolnych projektantów i marek; większych i mniejszych, które są znane na arenie międzynarodowej, więc bez wątpienia jest sporo możliwości pracy. Branża modowa szybko się rozwija, co za tym idzie możliwości też. Jednak mimo wszystko, tak samo jak w innych profesjach, ważne jest szczęście. Znalezienie się w odpowiednim miejscu o odpowiedniej porze, ale ważna jest również promocja swojej marki i umiejętności.
A WY CO NOSICIE NA CO DZIEŃ? PODZIELCIE SIĘ Z NAMI W KOMENTARZACH!
AUTORKI ARTYKUŁU:
Zuzanna Gugała – wydawczyni, autorka tekstu, autorka zdjęć, autorka filmu, montaż wywiadu i jego prowadząca.
Michalina Kozaryn – autorka tekstu, korekta tekstu, autorka kolażu.
Aleksandra Cieciora – autorka tekstu, korekta tekstu, autorka kolażu.
ŹRÓDŁA:
- https://www.gettyimages.com/detail/news-photo/model-walks-the-runway-during-the-chanel-haute-couture-fall-news-photo/545068730?adppopup=true