ASFALTOWI SURFERZY


Kiedy w latach czterdziestych w słonecznej Californii padał deszcz surferzy przerzucili się na pływanie po chodnikach. Tak narodził się skateboarding, który do Polski dotarł dopiero w latach osiemdziesiątych. Ten niezwykle popularny sport ekstremalny, który dla wielu młodych ludzi stał się sposobem na życie, st
worzył swoistą subkulturę.

THROWBACK

Żeby lepiej zrozumieć deskorolkową pasję, cofnijmy się w czasie.

Lata 40. XX wieku

Deska skateboardingowa zbudowana z wrotek, z ok. 1957
Ben Marcus „The SkateboardBook”, fot. Lucia Griggi

Skateboarding, powstał w wyniku nudy z powodu braku optymalnej pogody, lub też chęci przemierzania chodników przez kalifornijskich surferów. Którzy postanowili do swoich desek surfingowych przymocować kółka od rolek, które nie miały ruchomej trakcji, więc poruszanie  się było możliwe tylko do przodu. A  jeździło się podobno w latach 40 ubiegłego wieku. po pustych, betonowych basenach.  Amatorów nowo powstałego  sportu  nazywano chodnikowymi lub asfaltowymi surferami.                                                            

Lata 60. XX wieku

Okładka Magazynu „Skateborder” http://vintageskateboardmagazines.com/skateboarder.jpg

W tych latach skateboarding niejako rozkwitł. Pojawiało się coraz więcej firm produkujących deski, które można było wtedy kupić za niecałe 10$. Wykonywane były najczęściej z drewna dębu, mahoniu oraz jesionu, a metalowe koła laminowano lub wytwarzano z gumy, dodawano do nich również pierwsze trucki. W amerykańskim mieście Anaheim w stanie Kalifornia zaczęły odbywać się międzynarodowe zawody (1965). Pojawił się także pierwszy hobbystyczny magazyn przeznaczony dla tej grupy, który nosił nazwę “Skateboarder”.  Warto również wspomnieć o skejtowych filmach, np. „Skater Dater”.

Lata 70. XX wieku

Frank Nashworth http://www.skatelab.com/wp-content/uploads/2013/11/franknas.jpg

Dzięki Frankowi Nashworthy, nastąpił kolejny wzrost zainteresowania skateboardingiem. Jako pierwszy wykorzystał do produkcji kół poliuretan, który jest obecnie używany np. w podeszwach butów. Poprawiono również trucki, łożyska oraz samą deskę, co dodało jej więcej skrętności, lekkości oraz prędkości. Te zmiany stworzyły możliwość wykonywania trikiów, ukazując jak zjawiskowy może być ten sport. Dzięki ciągle rosnącej popularności i show jakie dawali, skate’ci zaczęli pojawiać się u boku gwiazd rocka. Lata siedemdziesiąte to także pierwsi w Polsce skateboardziści.

Lata 80. XX wieku

Skateboarding w Polsce rozkwitał w latach 80-tych. Grupy ludzi spotykały się na Placu Zamkowym w Warszawie. Pierwsze ewolucje nie były zjawiskowe, mimo to przyciągały obserwatorów. Wynalazek firmy JVC, miał duży wpływ na rozwój skateboardingu. Dzięki systemowi VHS, skaterzy mogli nagrywać swoje triki, a następnie je odtwarzać. Niekwestionowaną gwiazdą był Tony Hawk, który jako 14 latek wygrał swoje pierwsze zawody.

Lata 90. XX wieku

Skateboarding wszedł do mainstreamu, dzięki telewizji ESPN. Która zorganizowała imprezę X-Games, znaną jako Igrzyska Sportów Ekstremalnych(1995). W Polsce pierwsze zawody skateboardingowe odbyły się  w 1991, po upadku komunizmu. Tony Hawk podpisał umowę z firmą Activision, która stworzyła serię gier komputerowych pod tytułem “Tony Hawk’s Pro Skater”. Dało to możliwość skateboardingu w wirtualnym świecie. W 1998 roku Tony dokonał niemożliwego, czyli obrotu w powietrzu o 900° (w przeliczeniu to jakieś 2,5 obrotu). Tym samym zasłużył sobie na miano legendy.

Tony Hawk i jego legendarne 900°

Obecnie

Fascynacja tą aktywnością nie spada, zawodów jest coraz więcej, sponsorzy również coraz chętniej wspierają te środowiska, pojawia się coraz więcej odmian skateboardingu, takich jak np. street luge, czyli saneczkarstwo uliczne, które polega na użyciu deski saneczkarskiej do zjeżdzania po torach, czy otwartej przestrzeni z ogromną prędkością wytworzoną dzięki grawitacji. Dodatkowo w coraz większej liczbie miast pojawiają się parki skateboardowe, tworząc idealne miejsce treningowe, dla doświadczonych, oraz początkujących skateboardzistów. Zmieniły się też deski.

Rodzaje deskorolek. Skateboarding, Longboard, Fishboard
grafika: Kaja Czerkiewska

Jak brzmi deskorolka? Sprawdź!

Bunt, nonkonformizm i dobra stylówka

A nasze wyobrażenie skateboardera? Deska, duża rampa, nieco imitująca oceaniczną falę i poplątane włosy. Podczas gdy styl i moda ewoluują te trzy aspekty nigdy się nie zmieniają. A co z resztą? Na początku był minimalizm – szerokie spodnie, proste koszulki (albo ich brak), a na nogach koniecznie vansy. Wyobraźmy sobie surfera. Co widzimy? Deska, wielka fala i burza rozczochranych włosów. 

Królowie Dogtown (Catherine Hardwicke, 2005) Columbia Pictures Corporation, Art Linson Production, Indelible Pictures, Linson Entertainment, Linson Films. 

Około 2009-2010 roku, dzięki wpływom zachodnim pojawiły się bardzo obcisłe spodnie, tzw. ‘rurki’, włosy były wciąż rozczochrane, ale już krótsze, na wzór imidżu wschodzącej gwiazdy – Justina Biebera.

Lexine Lee i Kaz Kuo
http://www.xgames.com/xgames/gallery

Wszystko to zadziało się, by powrócić do korzeni. Do łask wróciły szersze spodnie, rodem z Królów Dogtown czy chinosy. Jednak ostatnie kilka lat pokazało, że najważniejsze jest czuć się dobrze ze sobą, dlatego moda skateboardingowa tak naprawdę nie skreśla żadnego kroju spodni, bluzek czy połączeń kolorystycznych. Co najważniejsze – to ludzie wyznaczają trendy modowe i uliczne, a nie na odwrót, więc to skateboarderzy decydują o tym, co noszą. Kultura skejt, w założeniu, jest Przeanalizujmy styl skejtera.

grafiki: Kaja Czerkiewska

Ogromny wpływ na subkulturę miał magazyn “Trasher”, który stworzył imidż skejta w latach osiemdziesiątych i któremu hołd składają do tej pory wszyscy miłośnicy deski kupując i nosząc charakterystyczne bluzy z płomieniami i napisem “Trasher”. Inne znane marki to Vans, Supreme, Obey, Nike, Adidas, Kappa, Champion 

Magazyn „Trasher” https://shop.thrashermagazine.com/magazines/back-issues/2018-back-issues/thrasher-magazine-april-2018.html

Na wybiegach skejtparków królują czapki typu ‘beanie’ noszone niezależnie od pory roku lub tzw. “czapki rybaka” lub “bucket hats”, które wypromował szwedzki raper Yung Lean, koszule, te z krótkim rękawem, które egzystują samodzielnie i w komplecie z bluzą  albo te w kratę, noszone w przeróżnych kombinacjach. 

Young Lean – Kyoto

Wcześniej pisaliśmy o Yung Leanie, który zasłynął w 2013 roku dzięki albumowi Unknown Death 2002 i singlom wypuszczonym pod szyldem SadBoys. Wtedy na chwile zapomniano o nazwie “skejt”, która opisywała chłopaka jeżdżącego na desce, a na salonach pojawił się zwrot “sadboy”, który słuchał Yung Leana, jeździł na desce, ubierał się na czarno i był “smutny”. Po 2013 roku powstała fala różnych twórców, których muzyka, a dokładniej cloud rap były bardzo podobnie do siebie, a na pewno do tej, którą tworzył Yung Lean, m.in $uicideboy$. Trudno określić gatunek muzyczny, który kojarzy się ze skejtami, słuchają oni różnych gatunków muzycznych, jednak oscylują wokół indie i rapu. 

Wrocławska deskorolka

Wrocławska deskorolka to społeczność w różnym wieku, która dzieli pasję do jeżdżenia na desce. Najpopularniejszym miejscem, tzw. „spotem” jest Narodowe Forum Muzyki we Wrocławiu. Jeżeli pogoda dopisze, to miejsce można nazwać „wylęgarnią skejtów”. Pozytywna energia, dużo śmiechu i katowanie trików.

Inne spoty na deskę.

Grafika: Ola Sakowska i Nicola Javurek

Deskorolka ma zwolenników i przeciwników.

Grafika: Wiktoria Kaźmierczak

Wydawca: Wiktoria Kaźmierczak

 Redaktor techniczny: Sandra Grzelak

Redakcja: Wiktoria Kaźmierczak, Sandra Grzelak, Nicola Javurek, Ola Sakowska, Kasia Frejman, Kaja Czerkiewska